Benefity pozapłacowe – jak skutecznie motywować pracowników?
Specjaliści od motywowania pracowników twierdzą, że najważniejsze to lubić to, co się robi i być za to docenianym. Tymczasem od lat panuje przekonanie, że proste benefity wystarczą, by skutecznie motywować ludzi. Kto ma rację?
System motywacji pracowników
Poczucie bezpieczeństwa i stabilność zatrudnienia, adekwatne do pracy wynagrodzenie i podstawowe benefity, czy po prostu komfort w miejscu pracy, to tzw. czynniki higieniczne, bez których nie stworzymy przyjaznej i efektywnej organizacji. I choć wielu pracodawców ogranicza się do takich bazowych działań, musimy pamiętać, że one nie wystarczą do kreowania motywacji i zaangażowania pracowników!
„Lubić to, co się robi” – z pozoru oczywiste, ale w zderzeniu z rzeczywistością nie takie proste ani do osiągnięcia samemu, ani tym bardziej do zapewnienia pracownikom. Monotonia, przewidywalność zdarzeń, poczucie stania w miejscu, brak perspektyw i niezauważane przez kolegów czy szefa sukcesy, skutecznie demotywują nawet największych pasjonatów. To ważny temat, dlatego ostatnia dekada w branży HR stała właśnie motywacją i budowaniem zaangażowania. Jednak próby ubrania go w schematy i „systemy motywacji pracowników” nie przyniosą oczekiwanych rezultatów! Satysfakcja, poczucie spełnienia i docenienia to nie są czynniki, na które można wpływać systemowo. To nawet nie są dane, których poziom można zmierzyć i porównać między poszczególnymi pracownikami czy kwartał po kwartale. To subiektywne odczucia, na które wpływ ma wiele czynników – oczywiście dostępne na rynku narzędzia mogą nam pomóc w kreowaniu kilku z nich, nigdy jednak żaden system nie wykona za nas pracy menadżerskiej.
Po przeanalizowaniu sytuacji w firmie i zapewnieniu bazowych aspektów dotyczących pracy warto zastanowić się nad rolą tych dodatkowych narzędzi, np. benefitów, i zadać kilka pytań: co lubią nasi pracownicy? Co lubią robić w pracy, a co wybierają w wolnym czasie? Jakie mają zainteresowania, pasje, plany? Jak możemy ich w tym wspierać? Dlaczego ludzie wybierają akurat naszą firmę? Co sprawia, że w niej zostają, a co, że odchodzą?
Motywowanie pracowników – celowe działanie czy frazes?
W wymarzonej przez pracodawcę rzeczywistości wszyscy pracownicy z pasją angażują się w realizowane projekty, wspierają się nawzajem w trudnych chwilach, a do każdego nowego zadania i wyzwania podchodzą z entuzjazmem. Szef może na nich polegać i ma pewność, że w razie problemów porzucą schematy – będą działać nieszablonowo, mając na uwadze przede wszystkim realizację celu firmy. Jeśli zajdzie taka potrzeba, wyjdą poza listę swoich obowiązków i z uśmiechem na ustach zostaną po godzinach albo poświęcą przerwę na lunch, by dokończyć projekt czy przygotować raport… Pracodawcy oczywiście nie chodzi o to, by nadużywać zaangażowania ludzi, ale w takiej atmosferze dużo łatwiej o sukcesy, a zmotywowany zespół pracuje zdecydowanie efektywniej i zaraża dobrą energią. To może być paliwem do pracy także innych działów!
Zdemotywowany, znudzony pracownik nie czerpie radości ze swojej pracy. Niechętnie angażuje się w nowe zadania i często narzeka, za to regularnie dzieli się swoimi negatywnymi emocjami z otoczeniem. To ma katastrofalny wpływ na atmosferę całego działu i nastawienie wszystkich współpracowników! Trudno zachować wysokie zaangażowanie zespołu, gdy jeden z jego członków jest nieustannie naburmuszony i nic mu nie pasuje. Nikt nie może na niego liczyć i tak naprawdę nigdy nie mamy pewności, czy już nie rozgląda się za nową pracą, a rozpoczętego projektu nie porzuci w połowie.
Co motywuje pracowników i jest dla nich ważne?
Motywacja pracowników, a właściwie motywacja ludzi do działania, powinna oficjalnie stać się osobną dziedziną nauki. Zanim jednak skończymy z niej doktorat, warto sprawdzić na własnym podwórku, co jest ważne dla naszych pracowników i ma pozytywny wpływ na ich zaangażowanie. Możemy zapytać o to wprost lub skorzystać z badań dotyczących satysfakcji i zadowolenia z pracy. W takich badaniach pracownicy jako najważniejsze wskazują zazwyczaj spełnienie zawodowe, realizację zamierzonych celów, docenianie przez przełożonych i dobrą atmosferę w miejscu pracy. Kolejno na liście możemy znaleźć rozwój osobisty i work-life balance, czyli zachowanie równowagi między zaangażowaniem w pracę, a prywatnym życiem i realizacją własnych pasji.
Na wiele z tych aspektów życia naszego pracownika możemy mieć realny wpływ! Część z nich zależy od naszych managerów, inne wynikają wprost ze specyfiki pracy i procesów w firmie. Angażowanie pracowników w projekty i życie firmy, możliwości rozwoju – awanse, nowe stanowiska i wyzwania, nauka i poszerzanie kompetencji… to wszystko są sprawy, do których możemy podejść globalnie i systemowo, ale pod warunkiem, że nie zapomnimy o człowieku, który jest ich głównym bohaterem. Podobnie jest z innymi narzędziami, którymi możemy posłużyć się w budowaniu motywacji, m. in. z benefitami.
Benefity pozapłacowe i ich wpływ na równowagę
Dopiero od niedawna pracodawcy doceniają znaczenie work-life balance, a przecież praca i życie prywatne pracowników tak bardzo się przenikają, że wręcz trudno postawić między nimi wyraźną granicę. Ważna jest natomiast równowaga między czasem i zaangażowaniem, które ludzie poświęcają obu tym sferom.
Większość dnia ludzie w biurowcach spędzają siedząc przy biurkach, a zamiast schodów wybierają windę – szczególnie jeśli muszą dostać się na trzynaste piętro! Czasu na aktywność po pracy zostaje bardzo mało i ważne jest, by mieć łatwy i wygodny dostęp do różnych możliwości. Dlatego program MultiSport osiągnął taki sukces w motywowaniu pracowników! Dzięki karcie sportowej, którą zawsze mamy przy sobie, możemy korzystać z obiektów sportowych w całej Polsce i z zajęć w ramach ponad 20 dyscyplin sportowych. Wszystko zostało przygotowane i tylko czeka na nas, a my nie musimy się martwić nawet odnowieniem karnetu.
Sport to nie jedyna możliwość regeneracji po całym dniu przed ekranem komputera. Jedną z bardzo popularnych form spędzania czasu jest aktywny udział w życiu kulturalnym naszego miasta, a więc koncerty, festiwale czy choćby wyjście do galerii lub muzeum. Także w kinie niemal każdy znajdzie coś dla siebie, a bilet na film nie jest wydatkiem, który nadszarpnąłby znacząco nasz budżet. Idealnie natomiast, gdy zaproszenia i bilety kulturalne dostajemy od pracodawcy, wraz z inspiracją czy sugestią, jakie imprezy odbędą się w naszej okolicy i co warto zobaczyć.
Mając więcej czasu w weekend warto wykorzystać go efektywnie i na przykład zabrać bliskich na rodzinny wypad za miasto. Każdy może mieć inną koncepcję na taki wyjazd – jedni wolą pełne zabawy parki rozrywki, inni chcą odpocząć na łonie natury. Ważne, by wszyscy mogli komfortowo zarezerwować nocleg i skorzystać ze sprawdzonych pomysłów na spędzanie wolnego czasu.
Zregenerowani i zrelaksowani dużo chętniej wracamy do pracy. Dzień zaczynamy od snucia opowieści o naszych wczorajszych przygodach na siłowni, w kinie albo w górach, a potem z uśmiechem podchodzimy do kolejnych wyzwań. Wiedząc, że i dziś czeka nad nagroda za naszą pracę!
Systemy motywacji pracowników na przestrzeni ostatnich lat
Pracując na pełny etat spędzamy w biurze 8 godzin codziennie. To daje prawie 2000 godzin w ciągu roku! Mamy równocześnie zaledwie 26 dni urlopu… Mało? Jesteśmy w dużo lepszym położeniu niż nasi dziadkowie, którzy do pracy przychodzili nawet w soboty. Jakie sposoby na motywację pracowników stosowali ówcześni pracodawcy? Najczęściej była to dodatkowa gotówka i paczki żywnościowe, wręczane na przykład przy okazji świąt. W czasach głębokiej komuny taki prezent, zawierający niedostępną w sklepie kawę lub czekoladę, był prawdziwym rarytasem! Współcześni pracownicy nie docenią już podobnych upominków, bo i dostępność wszelkich produktów jest o wiele większa.
Dziś systemy motywacji pracowników to zróżnicowane, złożone działania, które należy nieustannie udoskonalać, by jak najlepiej spełniały swoje zadanie. Oprócz benefitów pozapłacowych związanych z aktywnością ogromne znaczenie mają dla pracowników programy szkoleń i dofinansowanie do studiów oraz przejrzysta ścieżka kariery w ramach tej samej organizacji. Wpływ na satysfakcję z pracy, a więc i motywację naszych pracowników, ma też dobrze wyposażone, nowoczesne biuro, w którym nigdy niczego nie brakuje. Dzisiejsze przestrzenie biurowe, z wydzielonymi strefami relaksu, biblioteczką czy salą gier, w niczym już przypominają zakładów pracy z czasów naszych rodziców.
Współczesny pracownik, będący w ciągłym pośpiechu, doceni też wszelkie gesty, które świadczą o trosce jego pracodawcy. Świeże owoce i kanapki z dostawą na biurko, dofinansowanie do lunchu, opieki medycznej i przedszkola to zwykłe benefity pozapłacowe, które zapewne nie zaważą na jego decyzji o być albo nie być w tej firmie, ale bez których naprawdę ciężko byłoby się dzisiaj obyć!